|
Gdzie papużka
ma uszy
No
właśnie, Kilka osób już mnie o to pytało. A powód? Papużki,
tak jak i inne ptaki nie mają małżowin usznych, więc tych
uszu nie widzimy. Ale przecież papużki słyszą i to bardzo
dobrze. Tak, bo papużki uszy mają. Mają otwory uszne, które są
porośnięte piórami. Widać to na zdjęciu poniżej.
A
jak papużki słyszą?
Bardzo dobrze, ale inaczej niż my. Przeciętny człowiek słyszy
dźwięki o częstotliwości od 40 Hz do 18÷20 kHz.
Tymczasem papużki nie słyszą bardzo niskich dźwięków.
Papużki słyszą dźwięki o częstotliwości od
ok. 400 Hz do 20 kHz. Ale za to rozróżniają dźwięki
o wiele lepiej niż człowiek. To co my słyszymy jako ten sam dźwięk,
bo częstotliwości są podobne i dla nas zlewają się,
papużki rozróżniają jako różne dźwięki. Ich słyszenie
jest więc bogatsze. Powiedziałabym, że ich słyszenie ma większą
rozdzielczość (jak ekran, im wyższa, tym ładniejszy i dokładniejszy
obraz). A więc ptasie trele, którymi się tak zachwycamy dla ptaków są
jeszcze piękniejsze!
Przemiana
materii jest bardzo szybka
Przemiana materii jest bardzo szybka (jak u wszystkich małych ptaszków) i
wymaga relatywnie częstego pobierania pokarmu. Waga pobieranego dziennie
pokarmu waha się (wg różnych autorów) od 2 do 19 g, przeciętnie
jest to 6 g. W zimnie pobieranie pokarmu jest zwiększone (z powodu większej
przemiany materii). Podczas pobierania pokarmu naliczono około 50 do 60
ruchów dzioba na minutę. Pobieranie wody (u zdrowej papużki) waha się
od 1 do 18 ml w ciągu 24 godzin, przeciętnie są to 3
ml. Papużka robi średnio Ok 63 kupek na dobę ;-).
Post, który trwa ponad 12 godzin prowadzi do niebezpiecznego obniżenia
poziomu cukru we krwi. W relatywnie krótkim czasie zostaje osiągnięty
poziom zagrażający życiu.
Po ok. 18 godzinach poziom cukru spada aż o połowę.
Intensywna przemiana materii powoduje, że papużka ma wysoka temperaturę
ciała. Temperatura mierzona w kloace waha się w granicach od 40° do
ponad 42°C (przeciętna to 42,4°C). Najzimniejsze są nóżki
(31,8 ± 1,7°C) oraz woskówka (32,3 ± 1,6°C). Temperatura ciała to (w
zależności od miejsca pomiaru) od ok. 40 do prawie 42°C. Wewnątrz
wola panuje temperatura 41,2 ± 0,6°C. Nie zaobserwowano dziennych różnic
temperatury. Zaobserwowano natomiast dość duże różnice w
temperaturze poszczególnych papużek. Nie stwierdzono także tego, co u
ludzi nazywa się gorączką, czyli podwyższonej temperatury. U
chorych papużek temperatura spada, nawet do 36 do 38°C.
Papużka oddycha 72 do 100 razy na minutę. W temperaturze 38°C prędkość
oddechu wzrasta do 300 na minutę. Ponadto w wypadku przegrzania pióra
zostają ściągnięte, skrzydła odsunięte od tułowia,
a papużka oddycha przez otwarty dziób.
Częstotliwość oddechu wzrasta też w czasie lotu, do 175 do
300 na minutę; w czasie lotu papużka uderza skrzydłami ok. 840
razy na minutę. Dochodzi w tym czasie do nawet 20 krotnego zwiększenia
tempa przemiany materii (ssaki mogą zwiększyć tylko 6 czy 7
razy!).
Mięśnie, dzięki którym papużka może latać (M.
pectoralis superficialis i M. pectoralis profundus) stanowią ok. 22% wagi
ptaka. Mięsień, który odpowiada za opadanie skrzydeł jest 4,5
razy większy niż miesień odpowiadający za podnoszenie
skrzydeł.
Serce papużki ma wymiary: 14,1 mm długości i 7,5 mm szerokości
i waży przeciętnie 0,585 g.
Papużki są dalekowidzami. Można u nich zaobserwować tylko
niewielkie ruchy gałek ocznych. Jest to kompensowane przez ruchy głowy.
Dolna granica słuchu to 40 Hz, a górna to 14000 Hz, największą
zaś wrażliwość papużki wykazują przy 2000 Hz.
Waga papużki to ok. 40 g. Przeciętna waga dorosłych samców
pochodzących z woli ery to 34,98, dorosłych samic - 36,41, młodych
samców - 33,45, a młodych samic - 33,59. U ptaków trzymanych w klatce:
dorosłe samce - 39,60, dorosłe samice - 42,58. Wystawowe papużki
faliste są większe, samce (z woli ery) ważyły przeciętnie
43,33, a samice 54,80 (najcięższa samiczka). U WPF trzymanych w
klatkach należy oczekiwać wyższej wagi.
Samiczka w czasie lęgów zwiększa swoją wagę, w tygodniu
poprzedzającym złożenie pierwszego jajka jej waga zwiększa
się do ok. 50 g, czyli o 10 do 20% normalnej wagi.
Na podstawie książki Dr. med. vet. R.
Schone i VR Dr. med. vet. P.
Arnold "Der Wellensittich Heimtier und Patient" (rok wydania 1987)
napisała Joanna Karocka
Układ
kostny
Jak
wszyscy wiemy, papużki są wspaniałymi lotnikami. Układ
kostny jest więc do tego właściwie przystosowany. Kości ptaków
mają inną budowę niż zwierząt które nie latają.
Mają budowę pneumatyczną (powietrzną) to znaczy są wypełnione
powietrzem. Przez to są bardzo lekkie, a równocześnie wytrzymałe.
Z
pewnością każdy zauważył, że ptaki potrafią
kręcić łebkiem zupełnie inaczej niż np. ssaki. Mają
ten łebek prawie obrotowy. A to za sprawą kręgów szyjnych. Mają
ich więcej niż żyrafa (bo ona ma jak wszystkie ssaki 7). Papużki
(jak z resztą większość ptaków) nie ruszają gałkami
ocznymi. Jak chcą coś zobaczyć, to ustawiają odpowiednio główkę,
więc muszą mieć giętką szyję.
Oglądając szkielecik w oczy rzuca się
duża kość - mostek. Jest to mocna płytka kostna pośrodku
której znajduje się tzw. grzebień. Mostek u ptaków jest tym bardziej
rozwinięty, im lepszymi są lotnikami. A powód - do mostka są
przyczepione silne mięśnie poruszające skrzydła. Musi to być
więc mocna i duża kość.
Kiedyś myślałam, że ptakom
kolana wyginają się do tyłu. Nie tylko ja. Stanisław Lam w "Wizji
lokalnej" też się pomylił i konstruował dla
ptakopodobnych ludzi specjalne krzesła. A zobaczcie na rysunku gdzie
ptaszek ma kość udową i piszczelową. I gdzie ma kolano i jak
ono się zgina. To, co często bierzemy za kolano, to po prostu "pięta".
Zobaczcie też jak wyglądają kości
skrzydełka. To ptasia ręka, tyle, że porośnięta piórami
i służy do nieco innego niż nam.
A wiecie dlaczego ptak ma dziób, a nie jak każe
porządne stworzenie szczękę z zębami. Szczęka, to
dodatkowa kość i dodatkowa waga. A jak widzimy, cały układ
kostny ewolucja doskonale przygotowała do latania.
Układ
oddechowy
Cała budowa ptaka a więc i układ
oddechowy są przystosowane do tej niezwykłej umiejętności
jaką ptaki posiadają, do latania.
Jak widzimy na rysunku budowa układu oddechowego ptaka różni się
bardzo od układu oddechowego np. ssaków. płuca są mało
elastyczne i ciasno osadzone między żebrami. A ptak zwłaszcza
podczas lotu potrzebuje bardzo dużo powietrza. Dlatego ptaki "oddychają
brzuchem". Powietrze podczas oddychania trafia do płuc a także do
worków powietrznych. Jak widać na rysunku, worki powietrzne są
stosunkowo duże i bardzo rozbudowane. Podczas wydechu powietrze z worków
znowu przechodzi przez płuca. W ten sposób oddech ptaka staje się
lepiej wykorzystany. W "niebezpieczeństwach" przeczytacie, że
lotne substancje szkodliwe nawet w małych ilościach mogą bardzo
zaszkodzić. Teraz widzimy dlaczego. Papużka bardzo dobrze wykorzystuje
powietrze do oddychania, ale przez to wchłonie też więcej
trucizn.
Worki powietrzne spełniają też
inne funkcje. Dzięki nim ptak staje się lżejszy, a więc
znowu widzimy, że ewolucja zrobiła wszystko (a przynajmniej dużo),
aby ptaszki mogły latać.
Ptaki nie mają gruczołów potowych. I
worki powietrzne pomagają w regulacji temperatury ciała. Odparowując
wodę z tak dużej powierzchni chłodzi się nasza papużka.
Ciekawostką też jest, że niektóre
kości są połączone z workami powietrznymi a przez to i z płucami.
Ptak z uszkodzoną tchawicą jeśli będzie miał równocześnie
uszkodzoną kość ramieniową lub udową potrafi nadal
oddychać!
Układ
pokarmowy
Układ
pokarmowy nie jest już tak ciekawy, ale jest, więc też go w paru
słowach opiszę.
W górnej części przewodu pokarmowego
widzimy zgrubienie zwane wolem. Spełnia ono bardzo ważą funkcję
przy trawieniu pokarmów i... odchowywaniu młodych papużek. Gromadzi
się tutaj pokarm, który zostaje następnie poprzez specjalną
wydzielinę zmiękczony. Maleńkie pisklęta są właśnie
karmione taką rozmiękczoną papką zwaną "ptasim
mleczkiem".
Papużki mają dwa żołądki,
a właściwie jeden, ale podzielony na dwie części - gruczołowy
i mięśniowy. W gruczołowym odbywa się proces trawienia
poprzez soki żołądkowe, natomiast w mięśniowym pokarmy,
a zwłaszcza ziarna są rozdrabniane. Pamiętajmy, że papuga
nie ma zębów. Ptaszek połyka drobne kamyczki i piasek. Przy ich
pomocy ściera jak w żarnach połknięte ziarenka nasion.
Dlatego pamiętajmy, aby nasza papużka miała zawsze pod ręką
(to jest pod dziobem :-) czysty piasek. (Ostatnie
badania wskazują, że papużkom piasek nie jest potrzebny w
procesie trawienia. Podobno są nawet przypadki zaczopowania przewodu
pokarmowego. Przeczytaj na temat na forum dyskusyjnym zanim podejmiesz decyzje o
podawaniu piasku)
Ptaki mają wspólne
ujście układu pokarmowego i wydalniczego nazywane kloaką. Nie mają
pęcherza moczowego, bo to dodatkowy ciężar, a jak przeczytaliście
w innych artykułach, natura u ptaka zrobiła wszystko, żeby był
lekki. Mocz ptaka jest papkowaty i biały i jest wydalany razem z kałem.
A swoją drogą kupki papużki falistej są przez to bardzo
ozdobne ;-)
|
